Μύκητες και Καλοκαίρι

Μπορεί το Καλοκαίρι να είναι μια αγαπημένη και ξέγνοιαστη εποχή του χρόνου, μέχρι όμως να κάνουν την εμφάνισή τους οι μύκητες, η πιο συνηθισμένη απειλή αυτής της εποχής. Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων υποφέρει κάθε χρόνο από δερματικές μυκητιάσεις, οι περισσότεροι από τους οποίους μπορεί να μη δίνουν αρχικά την πρέπουσα σημασία.

Οι μυκητιάσεις ανάλογα με το σημείο του δέρματος που προσβάλλουν, διακρίνονται σε επιφανειακές, οι οποίες θεωρούνται οι πιο συνηθισμένες και προκαλούνται κυρίως από τα δερματόφυτα και την Candida Albicans και εν τω βάθει εκείνες που προχωρούν πιο βαθιά, προσβάλλοντας δέρμα και υπόδερμα όπως μύκητες από σκύλους ή γάτους.

Οι μύκητες μπορεί να προσβάλουν τον κορμό , τα άκρα , τα νύχια , καθώς και το τριχωτό της κεφαλής προκαλώντας αλωπεκία. Δερματόφυτα εντοπίζονται επίσης συχνά στις μηρογεννητικές πτυχές (σκέλια) και στα γεννητικά όργανα.
Οι μυκητιάσεις ευνοούνται κυρίως το καλοκαίρι από:
• τα στενά και εφαρμοστά ρούχα και, κυρίως, τα τζιν,
• τα εφαρμοστά συνθετικά εσώρουχα,
• τα βρεγμένα μαγιό τα οποία μένουν πολλή ώρα πάνω στο δέρμα,
• την άμμο, η οποία μπορεί να έχει μολυνθεί από άλλα άτομα,
• την υγρασία που παρατηρείται στις παντόφλες , στο δάπεδο, στα ντους και τις καμπίνες των πλαζ.

Μέσα στη θάλασσα η μετάδοση των μυκήτων αποκλείεται, γιατί αυτοί δεν επιβιώνουν στο θαλασσινό νερό.

Προδιάθεση στις μυκητιάσεις έχουν όσοι χρησιμοποιούν αντιβιοτικά , κορτιζόνη για πολύ χρόνο ή ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Επίσης επιρρεπή, είναι τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.

Οι πιο συχνές μυκητιάσεις του καλοκαιριού είναι οι εξής:

Η Ποικιλόχρους πιτυρίαση

Μια συνηθισμένη καλοκαιρινή μυκητίαση είναι η ποικιλόχρους πιτυρίαση ή «αρρώστια του ντεκολτέ», όπως την αποκαλούμε. Η εμφάνιση της προβληματίζει, αφού οι λεκέδες που δημιουργεί στο δέρμα δεν είναι ευχάριστοι. Άσπροι ή καφέ λεκέδες ξεκινούν από τον αυχένα και μπορεί να επεκταθούν σε μεγάλες επιφάνειες, κυρίως στους ώμους το θώρακα και την πλάτη. Ο αποχρωματισμός του δέρματος γίνεται λόγω ελλείψης της μελανίνης. Η παραγωγή σμήγματος και η υγρασία ευνοούν το μύκητα να γίνει παθογόνος. Οι λεκέδες σπάνια προσβάλλουν το πρόσωπο και δύσκολα καταπολεμούνται. Πρόκειται για πολύ διαδεδομένη μυκητίαση που προσβάλλει έφηβους και ενήλικες παρά ηλικιωμένους και παιδιά.
Δεν είναι μεταδοτική και πολλές φορές υπάρχουν μόνο λευκές κηλίδες και πολλοί την μπερδεύουν με τη λεύκη.

Μυκητίαση των μηρογεννητικών πτυχών

Πρόκειται για μυκητίαση πεζοπόρων, ποδηλατών και παχύσαρκων ατόμων. Αρχίζει με κάψιμο, κοκκινίλα και μικρή απολέπιση στο εσωτερικό των μηρών(σκέλια). Επιδεινώνεται με τη ζέστη, τον ιδρώτα και το τρίψιμο. Αρχικά εκλαμβάνεται ως ερεθισμός, όμως με τον καιρό απλώνεται. Με κατάλληλη αγωγή θεραπεύεται σε μερικές εβδομάδες.
Να αποφεύγετε τα πολύ στενά παντελόνια και τα συνθετικά εσώρουχα.

Μυκητίαση από μαγιό

Τα συχνά ντους με αντισηπτικά σαπούνια, η κατάχρηση αποσμητικών και τα βρεγμένα μαγιό ερεθίζουν και ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων κάτω από τους μαστούς ή τις μασχάλες και τις μηρογεννητικές πτυχές, προκαλώντας κοκκινίλες, θεραπεύονται όμως με ένα ήπιο και λιπαρό ή αντιμυκητιασικό σαπούνι. Συνιστάται η αλλαγή μαγιό μετά το μπάνιο.

Παθήσεις των ποδιών

Παλιά συνηθίζαμε να μιλάμε για το ‘πόδι του αθλητή’, καθώς οι αθλητές, που φορούν συνέχεια αθλητικά παπούτσια, ταλαιπωρούνται συχνότερα από μυκητιάσεις γιατί το πόδι είναι κλεισμένο μέσα σε ένα στενό παπούτσι. Τώρα που τα αθλητικά έγιναν μόδα και ο κόσμος τα φοράει καθημερινά, παρατηρούμε αύξηση των μυκητιάσεων και ειδικά στις νεαρότερες ηλικίες.
Οι μυκητιάσεις αυτές παρατηρούνται συχνά στις μεσοδακτύλιες πτυχές και πέλματα λόγω της αυξημένης εφίδρωσης που προδιαθέτει για τη λοίμωξη. Προκαλείται κνησμός (φαγούρα) που μπορεί να είναι ήπιος ή βαρύς. Μερικές φορές σχηματίζονται φουσκάλες ανάμεσα στα μεσοδάχτυλα και το πέλμα του ποδιού. Οι μυκητιασικές λοιμώξεις των ποδιών είναι ήπιες , όμως αν δεν θεραπευτούν, μπορεί να διαρκέσουν πολύ με δυσάρεστα αποτελέσματα
Oνυχομυκητιάσεις

Οι ονυχομυκητιάσεις αποτελούν το μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» για τη διάγνωση και τη θεραπεία. Οι μύκητες προσβάλλουν τα νύχια διεισδύοντας στην πλάκα και κάνοντας τα νύχια κίτρινα και εύθραυστα. Οι μισοί τουλάχιστον από όσους αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα βαριούνται και δεν αναζητούν θεραπεία και καταφεύγουν σε καλλυντικές ουσίες, οι οποίες δεν αποτελούν λύση.
Οι ονυχομυκητιάσεις πρέπει να θεραπεύονται όχι μόνο για αισθητικούς λόγους αλλά και για λειτουργικούς, αν λάβουμε υπ’ όψιν τη βιολογική αποστολή των νυχιών. Αν παραμείνει η ονυχομυκητίαση χωρίς θεραπεία, το νύχι θα καταστραφεί και ίσως χρειαστεί να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση.
H θεραπεία εξαρτάται από το είδος του μύκητα που προσβάλλει το δέρμα. Υπάρχουν θεραπείες με τοπικά αντιμυκητιασικά σκευάσματα ή με χάπια από το στόμα. Οι χρόνιες μυκητιάσεις συνήθως, χρειάζονται θεραπεία με χάπια από το στόμα, που διαρκούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δεν θα πρέπει να κάνουμε αυτοδιάγνωση και θεραπεία γιατί υπάρχει ο κίνδυνος λάθους, ή η συνύπαρξη της μυκητίασης, με άλλη μόλυνση.

Μερικά μέτρα πρόληψης των μυκητιάσεων για το καλοκαίρι
– Να πλένετε καλά τα πόδια σας, με νερό και σαπούνι και μετά να τα στεγνώνετε καλά. Προσέχετε να στεγνώνετε καλά τα διαστήματα μεταξύ των δακτύλων των ποδιών καθώς και τα νύχια. Μην ξεχνάτε το στέγνωμα μετά από κολύμπι.
– Αλλάζετε τις πετσέτες σας τακτικά και μην τις μοιράζεστε με άλλα μέλη της οικογένειας
– Μην περπατάτε ξυπόλητοι σε δημόσιους χώρους όπως πισίνες, αποδυτήρια ακόμη και στην παραλία, κυρίως στην άμμο.
– Πλένετε καθημερινά με σαπούνι και νερό τα μαγιό και τις πετσέτες σας.
-Αποφύγετε τα στενά ρούχα , εσώρουχα και κλειστά παπούτσια ιδίως το καλοκαίρι. Να αφήνετε τα παπούτσια να αερίζονται για 24 ώρες προτού τα φορέσετε ξανά.
-Να προτιμάτε κάλτσες που απορροφούν τον ιδρώτα, όπως οι βαμβακερές και να τις αλλάζετε δύο φορές την ημέρα.
– Και τέλος να βάζετε πούδρα ή αντιμυκητιακό φάρμακο σε σκόνη στα πόδια σας, ειδικά το καλοκαίρι.
Εν κατακλείδι, οι μύκητες δεν είναι ένα πρόβλημα χωρίς ίαση, αλλά ούτε κάτι που πρέπει να προκαλεί τρόμο. Επειδή όμως προκαλεί ταλαιπωρία, καλό είναι, αφού υπάρχει τρόπος, να την αποφύγει κάποιος ακολουθώντας μερικά απλά μέτρα πρόληψης, για να μπορέσει να απολαύσει ξέγνοιαστα τις καλοκαιρινές του διακοπές.

Καλό Καλοκαίρι!

Δρ.Κωνσταντίνος Π. Συμεωνίδης
Δερματολόγος –Αφροδισιολόγος
Γραμματέας της Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας Κύπρου.