English English Greek Greek Russian Russian

Ο καρκίνος δέρματος είναι μια κακοήθης βλάβη του δέρματος, που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της επιδερμίδας. Σε αντίθεση με το δερματικό κακόηθες μελάνωμα, οι περισσότεροι τύποι καρκίνου του δέρματος σπάνια εξαπλώνονται και σε άλλα μέρη του σώματος (μεταστάσεις).

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι καρκίνου του δέρματος:

  • μελάνωμα, από τα μελανοκύτταρα του δέρματος, τα κύτταρα δηλαδή που παράγουν την μελανίνη, την χρωστική ουσία του δέρματος. Το μελάνωμα είναι η λιγότερο συχνή μορφή καρκίνου δέρματος, αλλά η πιο επικίνδυνη.
  • βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, ο πιο διαδεδομένος τύπος καρκίνου δέρματος που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας της επιδερμίδας,
  • ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, ο δεύτερος πιο διαδεδομένος, που προέρχεται από τα ακανθοκύτταρα της επιδερμίδας, και

Ο καρκίνος δέρματος εμφανίζεται συνήθως σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο επαναλαμβανόμενες φορές για πολλά χρόνια, όπως το πρόσωπο και η μύτη, τα αυτιά, το πίσω μέρος του λαιμού και η γυμνή περιοχή του τριχωτού της κεφαλής. Λιγότερο συχνά, μπορεί να εμφανιστεί σε περιοχές λιγότερο εκτεθειμένες στον ήλιο, όπως η πλάτη, το στήθος ή τα άκρα. Ωστόσο, ο καρκίνος δέρματος μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο δέρμα.

Μελανωμα

Το μελάνωμα είναι ένας κακοήθης επιθετικός δερματικός όγκος που προέρχεται από την κακοήθη εξαλλαγή των μελανοκυττάρων , των κυττάρων δηλαδή του δέρματος που παράγουν τη μελανίνη ουσία που προσδίδει στο δέρμα το χρώμα του.

Αποτελεί σήμερα το 3% του συνόλου των καρκίνων και οφείλεται για το 80% των θανάτων από όλους του δερματικούς καρκίνους. Η αυξανόμενη συχνότητά του παγκοσμίως λόγω και αλλαγής και των κλιματολογικών συνθηκών τον καθιστούν ένα από τα ταχύτερα εξαπλούμενα κακοήθη νοσήματα στον άνθρωπο.

Παρουσιάζεται συχνά σε ηλικίες μεταξύ 20-60 ετών , πιο συχνο κατω των 50 και στα δύο φύλα εξίσου. Τα κακοήθη μελανώματα συχνά αρχίζουν από ένα προυπάρχοντα μελανοκυτταρικό σπίλο με πρώτη ένδειξη να είναι η αλλαγή στο μέγεθος, σχήμα, χρώμα ή και αιμορραγίας του σπίλου (ελιάς). Παρουσιάζονται κυρίως σε φωτοεκτεθειμένα μέρη του σώματος καθώς και σε άλλες περιοχές του.

Πως εμφανίζεται το μελάνωμα; Το μελάνωμα συνήθως εμφανίζεται με μια αλλαγή στο μέγεθος, τη μορφή, το χρώμα, ή την αίσθηση ενός ήδη υπάρχοντος σπίλου (“ελιάς”).Μπορεί επίσης να παρουσιαστεί ως νέος σπίλος, ο οποίος είναι μαύρος, σκουρόχρωμος και έχει γενικότερα “ανώμαλη όψη”. Άλλα συνήθη συμπτώματα του πρώιμου μελανώματος είναι ο παρατεταμένος κνησμός (“φαγούρα”) ή η εμφάνιση λεπτών λεπιών πάνω στη βλάβη. Στο πιο προχωρημένο μελάνωμα, η σύσταση του σπίλου μπορεί να αλλάξει. Μπορεί, για παράδειγμα, να γίνει σκληρός ή άμορφος, να ορορροεί, ή να αιμορραγήσει.

Σημάδια που πρέπει να προβληματίσουν και να οδηγήσουν κάποιον στο γιατρό.

Πολύ σημαντική θεωρείται η αυτοεξέταση. Ως αξιοσημείωτες μεταβολές σε ένα σπίλο που πρέπει να προβληματίσουν κάποιον  είναι

  • Αιφνίδια αιμορραγία ή τραυματισμός του  σπίλου
  • Αλλαγές στα όρια και στην διάμετρο του σπίλου (ασαφή όρια)
  • Αλλαγές στο χρώμα και στο σχήμα της ελιάς (εμφάνιση γωνιών στο περίγραμμα)
  • Μια νέα χρωματική  αλλοίωση σε σπίλο που τον κάνει ανόμοιο από αλλες ελιες στο σώμα –μέθοδος ασχημόπαππου.
  • Όταν κάποιος παρατηρήσει τα πιο πάνω θα πρέπει να αποταθεί άμεσα στον δερματολόγο του για περαιτέρω διερεύνηση και εξέταση.

Η έγκαιρη διάγνωση από το δερματολόγο, έχει καθοριστικη  σημασία.Στην ακριβή διάγνωση επίσης μιας ύποπτης «ελιάς» είναι απαραίτητη  η δερματοσκόπηση( καταγράφει και αναλύει με ακρίβεια ) και  η χειρουργική αφαίρεση και η βιοψία του σπίλου.

Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του.  Όταν πρωτοεμφανιστεί και διαγνωσθεί έγκαιρα το μελάνωμα ως κακοήθης σπίλος , υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να αντιμετωπιστεί με περιορισμένη χειρουργική επέμβαση και να είναι πλήρως ιάσιμο. Αντιθέτως, η καθυστερημένη διάγνωση μπορεί να επιτρέψει τη διασπορά σε εσωτερικά όργανα και συνδέεται με πτωχή πρόγνωση και θεραπέια. ΄Εχει λοιπόν τεράστια σημασία η αναγνώριση των πρώιμων σημείων του μελανώματος, τα οποία πρέπει να αποσπούν άμεσα την προσοχή και την αντιμετώπιση του.

Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα

Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (ΒΚ) αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου του δέρματος. Ο κακοήθης αυτός όγκος προκαλεί τοπική ιστική καταστροφή, δηλαδή είναι τοπικά μόνο διηθητικός, επιθετικός και καταστροφικος. Σπάνια όμως, μπορεί να δώσει και απομακρυσμένες μεταστάσεις, που μπορεί να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς. Εμφανίζεται συχνά στη μύτη , μέτωπο , αυτιά και σε άλλα φωτοεκτεθιμένα σημεία του σώματος. Ανάλογα με την εντόπισή του μπορεί να οδηγήσει και σε σημαντικές αναπηρίες (π.χ. ΒΚ στον έσω κανθό του ματιού).

Τα σημάδια και τα συμπτώματα των βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων περιλαμβάνουν:

  • Εμφάνιση ροδόχροου, ερυθρού χρώματος ή ημιδιαφανούς βλάβης.
  • Βλάβη στο δέρμα με ανυψωμένο περίγραμμα και εφελκίδα στο κέντρο.
  • Ανυψωμένη ερυθρή λεπιδώδης βλάβη που μπορεί να εμφανίζει κνησμό, αλλά συνήθως δεν προκαλεί πόνο.
  • Λευκή, κιτρινόχρους περιοχή με μη ευκρινές καθορισμένο περίγραμμα που μπορεί να μοιάζει με ουλή

Η σωστή και άμεση διάγνωση του από τον δερματολόγο  μπορεί να αντιμετωπιστεί με περιορισμένη χειρουργική επέμβαση και να είναι πλήρως ιάσιμο.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα

Πρόκειται για τον δεύτερο κατά σειρά πιο διαδεδομένο καρκίνο του δέρματος (μετά από το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα). Αυτός ο τύπος καρκίνου του δέρματος  είναι διηθητικός και συνήθως εκδηλώνεται ως μια συμπαγής, κόκκινη βλάβη που ξεφλουδίζει ή αιμορραγεί ή σαν μια πληγή που δεν επουλώνεται. Εμφανίζεται πιο συχνά στη μύτη, το μέτωπο, τα αυτιά, το κάτω χείλος και τα χέρια, δηλαδή σε σημεία που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο.

Τα σημάδια και τα συμπτώματα των ακανθοκυτταρικών καρκινωμάτων περιλαμβάνουν:

  • Ανθεκτικές, λείες, ερυθρές κηλίδες με ακανόνιστο περίγραμμα, που μπορεί να αιμορραγούν εύκολα.
  • Ανοιχτή πληγή που επιμένει για εβδομάδες.
  • Υπερυψωμένη τραχιά επιφάνεια οδοντωτή στο κέντρο.
  • Βλάβη μορφής κονδυλωμάτων.

Η επιλογή της θεραπείας σε αυτά τα καρκινώματα είναι η χειρουργική αφαίρεση αλλά εξαρτάται και από τη θέση και το μέγεθος του καρκίνου, τα μικροσκοπικά χαρακτηριστικά του και την συνολική υγεία του ασθενούς.